Tytuł: "Wstęp do psychoanalizy"
Cykl: Wielcy humaniści
Autor: Zygmunt Freud
Wydawnictwo: Bellona
Ilość stron: 496
Data wydania: 13-03-2024
Moja ocena: 6/10
W książce "Wstęp do psychoanalizy" Zygmunda Freuda znajdziemy zbiór wykładów podzielonych na kilka działów, omawiających różne aspekty ludzkiej psychiki.
### Część pierwsza: Czynności pomyłkowe
Freud bada różne rodzaje pomyłek,
takie jak:
- Przejęzyczenia
- Zapominanie nazwisk
- Gubienie przedmiotów
- Błędy podczas pisania i czytania
Twierdzi, że te pomyłki mogą
wynikać ze zmęczenia, ale często mają ukryte intencje. Na przykład:
- Gubimy przedmioty związane z
nieprzyjemnymi sytuacjami lub osobami.
- Przejęzyczenia mogą ujawniać nieuświadomione intencje.
Freud wspiera swoje tezy licznymi
anegdotami i przykładami z literatury niemieckiej.
### Część druga: Marzenia senne
Freud analizuje marzenia senne, które od wieków były uważane za istotne. Przytacza przykład Aleksandra Wielkiego, który kierował się snami w swoich podbojach.
Freud wskazuje, że:
- Sny przetwarzają bodźce z
rzeczywistości w inny sposób (np. dźwięk budzika we śnie).
- Kluczowe jest analizowanie snów
metodą skojarzeń, niekoniecznie pamiętając cały sen.
### Metoda interpretacji snów
Istotne jest:
- Wyrażanie przez badanego każdej
myśli, nawet bezsensownej czy nieprzyjemnej.
- Treść jawna (to, co widzimy we śnie) i utajone myśli (skojarzenia z treścią jawną).
Freud podaje wiele przykładów dla
lepszego zrozumienia tych koncepcji.
### Marzenia senne dzieci
Sny dzieci są bezpośrednie i nie
wymagają interpretacji. W dorosłym życiu sny są zniekształcane przez
"cenzurę" nieuświadomionych ograniczeń.
### Funkcja marzeń sennych
Sny pełnią rolę strażnika snu,
realizując "podnietę" w umyśle i odpowiadając na potrzeby człowieka.
Rozdział "Praca marzenia
sennego" to kluczowy element teorii Freuda dotyczącej interpretacji snów,
zawarty w jego wykładach. Freud wprowadza pojęcia takie jak zgęszczenie
(kondensacja) i przesunięcie, które stanowią podstawowe mechanizmy pracy
marzenia sennego. Zgęszczenie polega na łączeniu różnych elementów w jeden
obraz, co prowadzi do skondensowanej formy wyrażania myśli. Przesunięcie z
kolei dotyczy przenoszenia uczuć i znaczeń z jednego obiektu na inny, mniej
istotny, co pomaga ukryć prawdziwe znaczenie marzenia sennego.
Celem tych mechanizmów jest
przekształcenie ukrytych myśli i pragnień w obrazy senne, które są łatwiejsze
do przyjęcia przez świadomość śniącego. Freud ilustruje te koncepcje poprzez
analizę konkretnych przykładów snów, pokazując, jak myśli i pragnienia mogą być
zakamuflowane w sennych obrazach.
W kolejnym wykładzie Freud
powraca do analizy archaicznych i dziecięcych cech marzeń nocnych. Zwraca uwagę
na kompleks Edypa, który jest często niedoceniany przez społeczeństwo. Kompleks
Edypa, według Freuda, ma istotne znaczenie w rozwoju psychiki i przejawia się
również w snach.
Na zakończenie Freud przechodzi
do omówienia krytyki oraz niepewności związanych z interpretacją snów.
Przyznaje, że analiza snów jest skomplikowana i nie zawsze jednoznaczna, co
prowadzi do różnych interpretacji i kontrowersji wśród badaczy. Freud
podkreśla, że mimo trudności, analiza snów pozostaje wartościowym narzędziem w
zrozumieniu ludzkiej psychiki i nieświadomości.
### Nauka ogólna o nerwicach
W trzeciej części swoich wykładów
Freud omawia nerwice z perspektywy psychoanalizy i psychiatrii. Skupia się na
czynnościach przymusowych i nerwicy natręctw, wyjaśniając, że te czynności
często odtwarzają ważne sceny z życia pacjenta. Podaje konkretne przykłady,
które pokazują, jak objawy nerwicowe odzwierciedlają nieuświadomione przeżycia
pacjentów.
Freud twierdzi, że nerwice
powstają z powodu niemożności uwolnienia się od traumatycznych przeżyć,
wynikających z nieświadomych procesów myślowych. Psychoanaliza ma na celu
przekształcenie tych nieświadomych myśli w świadome, co ma prowadzić do
leczenia pacjenta. Pacjenci często stawiają opór leczeniu, starając się
zachować pewną dozę prywatności i unikając pełnej konfrontacji ze swoimi
problemami.
W kolejnym wykładzie Freud
przechodzi do analizy życia seksualnego człowieka. Jego podejście do
seksualności jest wybiórcze i kontrowersyjne, co może budzić sprzeciw. Freud
dzieli seksualność na "normalną" i "perwersyjną", co
odzwierciedla jego brak akceptacji dla osób o odmiennej orientacji seksualnej.
Omawia także seksualność dzieci, kompleks Edypa oraz stosunki kazirodcze, co
również jest trudnym i kontrowersyjnym tematem.
Rozdział dotyczący seksualności
może budzić niezgodę z wieloma jego punktami. Freud prezentuje swoje teorie w
sposób, który dzisiaj może być uznany za nieadekwatny lub nawet obraźliwy.
Freud omawia również etiologię
nerwic, fiksację oraz agresję, analizując, jak te czynniki wpływają na rozwój
nerwic i jak psychoanaliza może pomóc w ich zrozumieniu i leczeniu.
Pisze o relacji pomiędzy jaźnią a
popędem seksualnym oraz o roli psychoterapii. Zwraca uwagę na skłonność do
konfliktu, która wraz z jaźnią i libido tworzy wzajemnie zależne trio. Freud
twierdzi, że nerwice mogą wynikać z niezaspokojonego popędu płciowego. Rozkłada
libido na czynniki dziedziczone i nabyte w dzieciństwie lub młodości. Źródłami
nerwic na tle seksualnym mogą być zaobserwowanie stosunku rodziców, uwiedzenie
przez dorosłą osobę oraz groźba kastracji.
Freud postrzega sztukę jako formę
urzeczywistnienia fantazji. Następnie rozważa korzyści, jakie neurotyk może
odnosić z choroby, choć brzmi to dziwnie. Przechodzi do tematyki lęków i fobii,
twierdząc, że tłumione libido często przekształca się w lęk.
Następny wykład dotyczy teorii
libido i narcyzmu. Freud uważa, że narcyzm jest dopełnieniem egoizmu przez
libido; egoizm jest stały, a narcyzm zmienny. Omawia także urojenia
wielkościowe i identyfikację narcystyczną.
Kolejny wykład dotyczy
przeniesienia. Freud omawia, jak zastąpić u pacjenta nieświadome przez
świadome, co nie oznacza zgody na seksualne ekscesy. Należy odświeżyć dawny
konflikt, który spowodował stłumienie, i poddać go rewizji. Pacjenci często
przenoszą swoje uczucia, zarówno tkliwe, jak i wrogie, na lekarza.
Ostatni wykład dotyczy terapii analitycznej. Freud wspomina o terapii hipnotycznej, która ma zastąpić sugestię bezpośrednią, co pozwala ominąć walkę pomiędzy autorytetem lekarza a motywami stanu chorobowego pacjenta. Porusza też kwestie libido neurotyków i ich marzeń sennych, które nie różnią się istotnie od snów osób zdrowych.
Freud w "Wstępie do
psychoanalizy" przedstawia złożone mechanizmy działania ludzkiej psychiki,
ilustrując swoje teorie licznymi przykładami i anegdotami. Dzięki temu jego
prace stają się bardziej przystępne i zrozumiałe dla czytelników. Porusza
tematykę marzeń sennych, nerwic, życia seksualnego oraz relacji między jaźnią a
popędem seksualnym. Freud analizuje także trudne i kontrowersyjne tematy, takie
jak kompleks Edypa, seksualność dzieci, oraz źródła nerwic na tle seksualnym.
Jego podejście jest momentami wybiórcze i budzi sprzeciw, szczególnie w
kontekście podziału seksualności na "normalną" i
"perwersyjną". Mimo to, jego teorie pozostają wartościowym narzędziem
w zrozumieniu ludzkiej psychiki. Freud nie unika trudnych tematów i często
podkreśla, że pacjenci mogą stawiać opór leczeniu. Jego wykłady są bogate w
szczegóły, choć czasem przesiąknięte kontrowersyjnymi poglądami, zwłaszcza w
odniesieniu do płci i orientacji seksualnej.
Freud nie podejmuje dyskusji ze studentami i nie przyjmuje krytyki, mocno wierząc w swoje teorie. Swoje przemówienia rozpoczyna słowami "Panie i panowie!", ale w dalszej części często pomija kobiece audytorium, zwracając się głównie do męskiej części widowni, co może sugerować jego pogardliwy stosunek do kobiet.
Tekst i zdjęcie: Anna Dyczko, Międzyczas
https://linktr.ee/annadyczko_mczas
https://www.facebook.com/M-czas-103770337714212
https://www.instagram.com/annadyczko_mczas
https://www.wattpad.com/user/AnnaDyczko
https://www.tiktok.com/@anna_dyczko
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz